DE KUNST VAN LOW GRAVITY BIEREN

In de Verenigde Staten is er bij wedstrijden een aparte categorie voor bieren met een laag soortelijk gewicht. Het enige criterium is dat het bier gebrouwen is met een begin soortelijk gewicht van 1045 of minder. Hoewel in principe elk bier hieraan kan voldoen, zijn er toch maar een aantal verschillende stijlen die hiervoor in aanmerking komen. Deze zijn: American Lite Lager, Ordinary Bitter, Scottish Light Ale (-/60), Scottish Heavy (-/70), Mild Ale, Soutern English Brown Ale en Berliner Weisse.

Er kan een ding gezegd worden van al deze lichte bieren, of het nu ales zijn of lagerbieren, en dat is dat het moeilijk is om ze goed te brouwen. Het is erg moeilijk om een goede balans te vinden tussen hop en mout, omdat eventuele fouten moeilijker te verbergen zijn dan in wat zwaarder bier.

American Lite Lager

American Lite Lager, bijvoorbeeld, is een veel voorkomende stijl maar is ook moeilijk te brouwen op amateurniveau. Zijn extreem lage hoeveelheid smaak, aroma en bitterheid (inderdaad een sterke smaak is een fout bij dit bier) gecombineerd met veel koolzuur maakt het tot een prima dorstlesser voor heel veel mensen. Door de toevoeging tot 40 procent rijst en/of mais moet de pilsmout dienen als leverancier van amylase-enzymen. Dit lagerbier is erg licht van kleuren kan een eind soortelijk gewicht hebben van minder dan één (0,998-1008). De richtlijnen zeggen zelfs: “kan erg waterig lijken”. De zuiverheid en neutraliteit van het water is erg belangrijk voor dit bier.

Ordinary Bitter

Ordinary Bitter is ook bekend als “real ale” of gewoon “bitter”.Het is een van de meest populaire bieren geweest in de geschiedenis van het brouwen en met goede redenen. Het lijkt eenvoudig te brouwen, maar zelfs ervaren Britse brouwmeesters weten dat het zelden voorkomt dat alles goed in balans is. Behalve bij de Amerikaanse versies van bitter wordt alle hop tijdens het begin van het koken en dus niet tussentijds toegevoegd. Caramouten worden met mate toegevoegd voor de kleur en smaak, maar ook suiker, maïs of tarwe (dikwijls geroosterd) voor een droge afdronk (1007-1011).De gist zorgt voor het fruitige, esterachtige ale-karakter en zelfs diacetyl kan in kleine hoeveelheden aanwezig zijn. Hard water met een gemiddeld hoeveelheid sulfaat hoort bij dit bier en veel liefhebbers van de klassieke bitter (zoals de leden van de Campaign for Real Ale - CAMRA) drinken dit het liefst met weinig koolzuur en op keldertemperatuur.

Scottish Light en Heavy ale

Zowel Scottish Light en Heavy ale zijn de Schotse varianten op bitter, maar dankzij de belachelijk hoge belasting op Engelse hop ligt de nadruk op mout en soms verschijnt er een vleugje geur van  rook en turf. Let wel op als je met turf geëeste mout (whisky-mout) gebruikt dat je gemakkelijk teveel gebruikt. Door het gebruik van traditionele Schotse ale gist krijg je een vleugje van een gerookt, fenolisch karakter. Deze tamelijk zachte gistsoorten geven de Scottish ales een zachter karakter dan de fruitige opvallende bitters ten zuiden van de grens. Hop wordt alleen gebruikt voor de bitterstoffen en compenseert maar gedeeltelijk de moutsuikers. Een droge nasmaak wordt bereikt door een beetje geroosterde gerst; de kleur van beide soorten bier is amber tot donker koperkleurig. Voor de Heavy Scottish wordt wat meer mout gebruikt tot een alcoholpercentage van 3,2-3,9 procent tegen 2,5 tot 3,2 procent voor Light Scottish. Kleine hoeveelheden caramout, amber of tarwemout kunnen worden gebruikt als aanvulling op de geroosterde gerst.

Mild en Southern English Brown

Mild en Southern English Brown zijn twee categoriëen die voornamelijk verschillen in sterkte, hoewel er een grotere variëteit is in mild door lichtere kleuren en een drogere smaak dan een Southern Brown. Als ze goed gebrouwen zijn lijken beide soorten zwaardere bieren dan ze in werkelijkheid zijn. Mild kan een koper tot mahonie kleur hebben met een smaakbalans die neigt naar mout.  Ze hebben een lage tot gemiddelde hopbitterheid - juist genoeg om te zorgen voor een balans met de mout - en kan een zoete of droge nasmaak hebben. Zij zijn bedoelt om te verfrissen, toch smaakvol, en kunnen in grote hoeveelheden worden gedronken. Net als de Bitter doen ze het goed als real ales en worden meestal getapt uit het vat.

“Mild”kan verwijzen naar weinig hopkarakter, of in historische zin dat het jong gedronken moet worden voordat het kans krijgt om te verzuren of muf te worden.

Soutern English Brown is een meer bijzondere soort, met een rijker en zoeter karakter dan de meeste milds en hebben vaak een caramelachtige en donker fruitsmaak. Hopbitterheid is meestal erg ingetogen en de nasmaak hoort behoorlijk zoet te zijn. Deze Browns uit de omgeving van Londen zijn meestal donkerder, zoeter en lichter in alcohol dan Noordelijke soorten. Het alcoholpercentage van mild is tussen 2,8 en 4,5 procent en de Soutern Brown van 2,8 tot 4,2 procent.

Berliner Weisse

Berliner Weisse is een regionale specialiteit van Berlijn, gemaakt van 30 procent tarwemout en 70 procent pilsmout.  Een mengsel van biergist en Lactobacillus delbruckii zorgt voor een intens zuur (maar niet zo zuur als geuze), erg droog en eg bruisend bier met een extreem lage hopbitterheid. Net als bij lambiek wordt gewoonlijk een dikke maisch gebruikt. Het bier heeft een lichte en troebele uitstraling met een zure tarwesmaak. Het wordt meestal opgediend “mit Schuss” (met suikersiroop) om de zure smaak een beetje te verlichten en wat kleur toe te voegen. Groene Onzelievevrouwebedstro siroop of rode frambozensiroop wordt gewoonlijk gebruikt. Thuisbrouwers kunnen kiezen tussen een langdurige maisch om lactobacillus te bevorderen (zure maisch) of kunnen melkzuur toevoegen aan een low gravity tarwebier om dezelfde zuurheid te krijgen.

Amahl Turczyn

Bron: Zymurgy, januari/februari 2007, vertaald en bewerkt door Frits Haen

SCOTTISH HEAVY 70/-

Een voorbeeld van een bier met een laag begin SG is onderstaande Scottish Heavy 70/-, waarmee Mark Simpson de Gouden medaille won bij de American Homebrewers Association.

Ingrediënten voor 10 liter bier:

1420 gram palemout

  325 gram munichmout

    30 gram geroosterde gerst

      7 gram Styrian Goldings hopbloemen 3,8% alfazuur (FWH)

      7 gram Northern Brewer hopbloemen 7,4% alfazuur (70 minuten koken)

              Wyeast 1728 Scottish ale yeast

Maischen gedurende 90 minuten op 68 °C. Afmaischen op 76 °C gedurende 30 minuten. Neem 1 liter van de eerste filtering en kook dit apart tot 0,5 liter om het wort te laten carameliseren. Dan terug doen bij het koken van het wort.

Begin SG: 1044