Terug naar overzicht

Bierbrouwen op school

oktober 2008
Door: Peter van Iersel

BIERBROUWEN OP SCHOOL

Zoals bekend ben ik docent natuurkunde op het Sint-Janslyceum in ‘s Hertogenbosch. Wanneer ik vertel dat ik zelf bier brouw dan vinden de meeste leerlingen dat heel bijzonder en soms vragen ze ook of ik een flesje wil meenemen. Toch begin ik daar niet aan want dan is het einde zoek. Vorige week hadden we een reünie en ook dan valt me op dat nog steeds oud-leerlingen aan mij vragen of ik nog steeds brouw. Leerlingen hebben vaak geen idee van de vele biologische-chemische processen die zich bij bierbrouwen afspelen, maar ze denken vaak alleen maar aan een pilsje drinken.

Om de vele vragen te beantwoorden heb ik op Hyves http://petervaniersel.hyves.nl/ een fotoreportage gezet van bierbrouwen van schroten tot bottelen.

Een aantal jaren geleden gaf ik Algemene Natuurwetenschappen en daar nam als biologisch proces bierbrouwen een bijzondere plaats in. Er zijn zelfs lespakketten geschreven om samen met de klas te gaan bierbrouwen maar omwille van tijd en organisatie hebben we die nooit uitgevoerd. Ook zijn er leerlingen geweest die presentaties hebben gehouden over bierbrouwen met als slot een bierproeverijtje in de klas…. Daarbij werd flink gebruik gemaakt van de bierpagina’s van Jacques Bertens en van De Roerstok. Ooit heb ik leerlingen betrapt dat ze letterlijk teksten hadden overgenomen van de site van Jacques Bertens.

De enige keer dat ik op school gebrouwen heb, is al weer een paar jaar geleden. Ik moest voorlichting geven in mijn mentorklas, toen nog een tweede klas, over de gevaren van drank. En het eerste hoofdstuk ging over hoe dranken gemaakt werden. En wat is leuker om als natuurkundedocent zelf te demonstreren hoe bier gemaakt werd. Op een gasbrander heb ik toen in de klas gebrouwen, het stonk wel lekker !!! Het resultaat was eigenlijk niet zo best want ik had te veel hop bijgedaan, mijn leerlingen vonden het “ranzig“. Bovendien had ik er voor gezorgd dat er weinig alcohol in zat want de bedoeling is niet dat je leerlingen gaat aanzetten tot het drinken van alcoholische dranken, het tegendeel was de bedoeling.

Ooit heb ik ook wel eens een vat bier meegenomen voor de docenten op vrijdagmiddag op mijn vorige school. Dat is eigenlijk niet zo goed afgelopen omdat sommige docenten te veel gedronken hadden en bij de trap ernaast stapten.

Het brouwen op school kreeg een nieuwe impuls toen een paar leerlingen wilden gaan brouwen als profielwerkstuk. Deze leerlingen hadden zo links en rechts spullen gekocht, ik had ze een recept gegeven en zo gingen naar Sjef in Kaatsheuvel om de spullen te kopen. Een verplichte rondleiding bij de 3Horne hoorde er ook bij. Men ging bierbrouwen met dezelfde mouten maar verschillende gisten (gistexperiment!). En zelfs op Tweede Kerstdag kreeg ik van de jongens telefoontjes met vragen. Alles werd gekoeld in een vijvertje achter het huis!

De bieren smaakten goed, ook hier moest in de klas weer geproefd worden, maar bij de presentatie werd een complete bar ingericht. Al smaakte hun bieren goed, toch miste ik als natuurkundige een duidelijke conclusie van het gistexperiment en waren ook geen proefformulieren. Ze kregen een voldoende.

Intussen, hoe het kan weet ik ook niet, was “Heineken”in Den Bosch wakker geworden. Er is veel behoefte aan technisch personeel en de NT-leerlingen zijn daar ideaal voor. Ik moest bij Heineken komen praten en met een paar collega’s kregen we een rondleiding. En zo ging ik een paar maanden later met de hele NT-klas naar Heineken. De rondleiding was fantastisch, zeker waar alles verpakt wordt, in de brouwerij was niet veel te zien en de leerlingen kregen ook natuurkundige vraagstukken over pompen. “Meneer, is dat bij U thuis ook zo groot?” vroegen mijn leerlingen nog. Nee dus, etiketten plakken doe ik op de keukentafel.

Dit jaar gaan we weer naar Heineken , leerlingen gaan daar ook nog een dag meelopen met een beroepsbeoefenaar en twee andere leerlingen gaan weer bier brouwen. En wie weet wat de toekomst nog brengt…..

Peter van Iersel

 

Terug naar overzicht