Terug naar overzicht

Afvullen in fusten

januari 2010
Door: Jacques Bertens

BERTENS BLIK IN DE BROUWKETEL

Afvullen in fusten

Heb jij ook zo’n hekel aan bottelen? Bierbrouwen is een leuke bezigheid maar dat bottelen zou er niet bij moeten horen heb ik menig hobbybrouwer horen verzuchten. Omdat vooral het schoonmaken van flessen zo’n klus is zijn er steeds meer hobbybrouwers die proberen dit te omzeilen. Ze vullen de flesjes 2 tot 3 keer met lauw water, schudden flink met de fles en laten het water weglopen. Vervolgens zetten ze de flessen ondersteboven in een krat. De flessen zijn zo wel ontdaan van bierrestanten en gistdepot (soms ook niet) maar het biersteen, dat tegen de wand van de fles zit, niet. Zeker als je flessen een aantal jaren gebruikt krijg je hier last van. Het vervelende van de biersteenaanslag is dat je deze niet eenvoudig kunt verwijderen en dat zich in het biersteen ongewenste micro-organismen kunnen nestelen. Desondanks zeggen veel hobbybrouwers geen problemen te ondervinden door de flessen alleen uit te spoelen en op zijn kop weg te zetten.

Het schoonmaken van de flessen met zuur en daarna met een sterke Chemipro Caustic oplossing om het biersteen te verwijderen, kun je omzeilen door de flessen in te leveren. Vervolgens koop je een krat commercieel bier, drink het bier en week de etiketten van de flessen. Als je het drinken van alcohol wat wilt beperken is dit niet de meest handige manier vind ik, maar anderen hebben daar wat minder moeite mee…

Een heel andere oplossing voor het bottelprobleem is het gebruik van fusten. Geen gedoe met flesjes omspoelen, schoonmaken en één voor één afvullen. Slechts één keer spoelen, schoonmaken en heel relaxt vullen en zonder al te veel werk kun je heel wat glazen vullen. Maar ik drink helemaal niet zo veel op een avond hoor ik al een aantal van jullie zeggen. Nou, ik ook niet en ik heb ook niet elke avond zo veel mensen over de vloer. Dat hoeft ook niet want fustbier blijft veel langer goed dan gedacht wordt.

Afvullen op fust kan op veel verschillende manieren. Van de clubavonden zijn de 10 liter fustjes bekend. Deze fustjes vul je, voeg de gewenste hoeveelheid suiker toe en draai de tapstaaf in het fust. Uiteraard moet je vooraf het fust wel schoongemaakt hebben. Naast de professionele fustjes kun je ook gebruik maken van de soda keg vaatjes, ook wel Cornelius kegs of Corney genoemd. En dan heb je nog de BeerTender, PerfectDraft en Wunderbar.

Professionele fustjes

De fustjes zoals wij die bij De Roerstok gebruiken zijn niet meer in de handel. Dat is best wel jammer want deze fustjes zijn heel handzaam en het verwijderen van de tapstang gaat heel eenvoudig met een simpele driehoekige sleutel of met de tapkop die geschikt is voor deze fustjes. Misschien zijn er leden die niet weten wat een tapkop is. Een tapkop is een aansluiting voor op je fust. Via een tapkop gaat je bier dus naar de tapinstallatie. Verder zit aan de tapkop nog een tweede slang waarmee het koolzuur vanuit de koolzuurfles in je fust gebracht wordt. Door het inbrengen van het koolzuur in het fust ontstaat er een overdruk waardoor het bier uit het fustje gedrukt wordt en je het bier kunt tappen.

Elk biermerk heeft zijn eigen fusten met eigen aansluitsystemen. Daarom heb je verschillende tapkoppen nodig als je verschillende fusten gebruikt. Om te weten welke tapkop je nodig hebt raad ik je aan te kijken op de internetpagina van tapclean.nl (de link ‘Tapkop welke brouwerij”).

Als je een professionele tapinstallatie hebt kun je in principe alle fustjes/fusten gebruiken die bij de professionele brouwers in gebruik zijn. Daarnaast kun je ook de soda kegs aansluiten, hierover later meer.

Fusten zijn vooral bedoeld voor de horeca. De verkoop van tapbier gaat een stuk makkelijker dan flessenbier. Veel minder opslagruimte en ook geen gedoe met flessen. De voordelen voor de kasteleins zijn duidelijk. Hierbij geldt hoe groter het fust des te handiger het is. In grote horecabedrijven zie je dan ook geen fusten meer maar grote tanks, dat is nog handiger want dan heb je ook geen gedoe meer met fusten.

Voor ons thuis geldt eigenlijk net het tegenovergestelde. Hoe kleiner het fust des te handiger het is. Dat geldt ook voor fustjes die verkrijgbaar zijn voor de partytaps die je bij de slijter kunt huren. Heineken heeft hiervoor 10 liter fustjes. Deze zijn voor ons ideaal. Voor slechts € 15,- kun je deze tegen statiegeld bij je slijter verkrijgen. En zoals we allemaal wel weten blijft het fustje eigendom van de brouwerij. Dus vroeg of laat zul je het fustje weer een keer moeten inleveren…

Het openen van zo’n Heineken fustje gaat niet geheel zonder slag of stoot. De truc is dat je een 2 eurocent muntje, of voor wie die nog heeft een oud kwartje, in de tapaansluiting moet leggen. Begin eerst met de druk van het fustje af te laten. Dit doe je door de tapkop aan te brengen en de handel langzaam naar beneden te halen. Doe je dit snel dan kun je wel eens een bierdouche krijgen. Leg daarna het muntje in de tapaansluiting. Vervolgens breng je de tapkop opnieuw aan en druk de handel helemaal naar beneden. Met een grote schroevendraaier en een hamer tik je vervolgens tegen de klok tegen de nokjes van de aansluiting. Na een paar tikken komt er beweging in het geheel en kun je de tapstang er uit draaien. Zonder de aanwezigheid van het muntje zorgt de beveiliging er voor dat de stang er niet uitkomt. Door het muntje gaat de beveiliging naar binnen en levert deze geen probleem meer op.

Een professionele tapinstallatie is bij diverse leveranciers te koop. Als je op het internet kijkt vind je er snel een aantal zoals Tapclean.nl, Bierkranen.com, Candirect.de en Zapfanlagendoktor.de

De nieuwprijs varieert van € 500,- tot € 1300,- en dan komen er nog allerlei extra’s bij zoals een koolzuurfles, bierleidingen, tapkoppen, en CO2 meter met reduceerventiel. Voor dit alles ben je op zijn minst € 100,- kwijt.

Gelukkig bestaat er ook zo iets als Marktplaats.nl. Daar kun je professionele tapinstallaties kopen tussen de € 300,- en € 500,-. Meestal zitten er dan een paar extra’s bij zodat je die dan niet apart hoeft aan te schaffen.

Soda kegs

Bij Brouwland en ook bij Candirect.de kun je soda kegs vaatjes kopen. Deze hebben een ovale opening aan de bovenkant van het vaatje die je met een paar klemmen vast kunt zetten. Vaatjes met een inhoud van 19 liter kosten ongeveer € 40,- tweedehands en € 119,- nieuw bij Brouwland. De vaatjes zijn dan uiteraard jouw eigendom. Een volledige tweedehandse soda keg systeem is te koop voor € 280,-.

Er zijn ook vaatjes van 9 liter te koop voor ongeveer € 90,- (niet bij Brouwland). Je hebt twee verschillende soorten Soda kegs in de handel. Die van Coca Cola (CC) en die van Pepsi Cola (NC). Het is belangrijk dit in de gaten te hebben omdat deze systemen niet zonder meer op elkaar passen. En verder heb je ball-lock en pin-lock koppelingen. Het een en ander maakt dat je je goed moet vergewissen dat alles goed op elkaar aansluit.

Soda kegs kunnen op dezelfde wijze gebruikt worden als de professionele biervaatjes en met de juiste slangen aangesloten worden op een professionele tapinstallatie. Maar je kunt ook een zogenaamde picknickkraan aansluiten op zo’n vaatje. Candirect.de heeft heel veel accessoires voor deze vaatjes. Nadeel is natuurlijk wel dat je veel meer verzendkosten kwijt bent dan bij Brouwland. Zeker als je het een en ander via Sjef Groothuis besteld, want dan zijn de verzendkosten nihil.

BeerTender, PerfectDraft en Wunderbar

Op Marktplaats.nl zijn ook heel wat thuistapinstallaties te koop. Dat zijn vooral BeerTenders, PerfectDrafts en Wunderbars. Het voordeel van deze systemen is dat de fustjes die daar inpassen vrij klein zijn. Zo hebben de Beertender fustjes een inhoud van 4 liter en kun je in de PerfectDraft fustjes van 6 liter bier kwijt. De Wunderbar maakt zijn naam waar. Met dit tapsysteem kun je zowel de fustjes voor de BeerTender als die voor de PerfectDraft tappen. Maar zelfs de 5 liter partyvaatjes kun je tappen met dit systeem.

Het mooie is dat je deze vaatjes allemaal kunt vullen met zelfgebrouwen bier. Op het internet vind je daar uitleg over. Bij voorbeeld via Youtube filmpjes http://www.youtube.com/watch?v=Hsd2K4We_tU en

http://www.youtube.com/watch?v=oQ0CS2c6lf4 (de Youtube-code komt heel precies, je kunt ook bij Youtube zoeken naar “BeerTender vullen”). Deze filmpjes zijn overigens ook via Hobbybrouwen te vinden. Daar kun je ook de methode vinden voor het vullen van PerfectDraft vaatjes (zoeken naar “PerfectDraft bruikbaar”).

Maar… het zou natuurlijk veel leuker zijn als iemand op de clubavond laat zien hoe hij BeerTender of PerfectDraft vaatjes zelf vult (gewoon meenemen voor het vragenhalfuurtje). Of… daar een verhaaltje over schrijft voor het clubblad voorzien van diverse ondersteunende foto’s. (Het zou overigens sowieso goed voor onze clubblad zijn als meerdere leden een bijdrage leveren.)

Jacques Bertens

(wordt vervolgd)

Terug naar overzicht