Terug naar overzicht

Verslag Sloterplasfestival te Amsterdam

september 2010
Door: Herman Beeke

Verslag Sloterplasfestival te Amsterdam

 

Het idee, het telefoontje, het recept, het brouwen en het bier

Op een avond gaat mijn mobieltje en zie dat Henriette belt. Voor dat ik opneem probeer ik mij in een luttele seconde voor te bereiden op welke vraag er zou kunnen komen. Tijdens de inleiding naar de vraag, werd mij duidelijk dat dit echt iets bijzonders zou worden. De vraag was: heb jij een idee welk bier we met het water van de Sloterplas zouden kunnen brouwen? Het idee en de voorwaarden waren mij helemaal duidelijk, het wordt een uitdaging.

Een heel duidelijke voorwaarde was dat het water van de Sloterplas duidelijk geproefd zou worden en het heel laag van alcohol zou zijn. De achterliggende gedachte was een middeleeuws bier, een bier gebrouwen van grachtenwater als alternatief drinkwater, omdat men van bier niet ziek werd. Zo, dat was mijn huiswerk.

Na er eens ‘een nachtje over geslapen te hebben’, ontstond er een mogelijk recept. Het moest een blond worden, nee een blondje! Als basis heb ik het recept, een lichte blond, genomen dat Joep en ik hebben samengesteld voor ons hopexperiment. Van dit recept 60% van de mout gebruikt en er een fijne hop bijgezocht en als laatste een keuze van de gist. De voor handen zijnde hop waren Fuggles en Saaz. De gist moest de German Ale, Wyeast 1007, worden en dan lageren op wat lage gisttemperatuur, zodat er weinig esters vrij komen. Na enig overleg zijn we het over eens geworden is het recept ontstaan van ons Sloterplas Blondje.

Een datum voor het brouwen was daarna snel gemaakt, de zaterdag na de clubavond van mei. ’s Middags is het water uit de Sloterplas geschept en meegereisd naar de clubavond in Tilburg en vervolgens naar Eindhoven. ’s Nacht in Eindhoven aangekomen moest snel het waterfilter in werking worden gebracht, het filter heeft namelijk maar een capaciteit van maximaal 4 liter per uur. Voor ons brouwsel hebben we totaal 40 liter nodig, maischwater en spoelwater. Na enige strubbeling druppelde het water uit het slangetje van het filter. Chouffe de hond moest alles ook een van heel dichtbij bekijken en dat bezorgde ons even een spannend moment, maar gelukkig er viel niets om. Na dit alles moment van rust, nog wat te drinken en de laatste puntjes en strategie voor de volgende dag te bespreken. Na een controle ronde van het filter en het gefilterde water proberen we te gaan genieten van een beetje nachtrust, vol verwachting wat de brouwdag zou brengen.

 

De volgende morgen begon al vroeg met het filter controleren en de hoeveelheid gefilterd water, Chouffe uitlaten en alles gereed zetten voor het brouwen. Na de eerste behoefte, veel sterke koffie en iets te eten kon het brouwen echt beginnen. De vlam onder de pan en ondertussen schroten. Al snel het mout gestort en er was voor ons geen weg meer terug, het moest een succes worden. Het brouwen is bijna volgens verwachting gelopen. Het ging niet volgens plan bij het filteren, te weinig water om te spoelen. Het filter had net iets te weinig capaciteit. Snel het plan aangepast, we gaan door en aan de hoeveelheid te komen koken we een deel water apart en doen dat in het gistvat erbij. Zodoende hebben we toch de hoeveelheid en het gewenste SG. Het brouwen was naar onze tevredenheid en de nodige improvisatie hadden het weer spannend gemaakt.

Moe maar voldaan is Henriette naar huis vertrokken en ik ben in slaap gesukkeld op de bank. Die slaap heb ik vervolgens voorgezet op de reguliere manier, plat in bed. Bij het wakker worden uiteraard reuze benieuwd wat er in het gistvat gaande was en dus snel naar het gistvat. Bij het naar beneden komen rook ik al direct de geur van de Sloterplas, de gisting was duidelijk op gang, wat een genot om dat te kunnen zien, ruiken en dus beleven!

De gisting is goed verlopen en de lagering, eigenlijk klaring, ook. Zes weken na het brouwen is ‘ons blondje’ gebotteld en zou drie weken later geserveerd worden op het festival in Amsterdam. Als voorproefje had ik twee flesjes gebotteld rechtstreeks uit het gistvat, een beetje suiker erbij en gekurkt. Deze twee flesje hebben we uitgebreid geproefd nadat we gebotteld hadden. Wat een verrassing, het was precies geworden wat we graag wilden! Een toppertje waar je mee voor de dag kan komen op een festival.

 

Het Sloterplasfestival

Het festival viel aan het eind van mijn vakantie en dat kwam dus goed uit. Henriette had de vorige dag wat strubbeling gehad, hard aan het werk geweest met het opbouwen van haar waterfilter en ingesloten, daar gaat je kostbare tijd. Gelukkig kon ik een uurtje eerder vertrekken en zo een beetje tijd terugwinnen.

Daar aangekomen was er al heel wat opgebouwd door diverse mensen die ook deelnamen aan het festival. Het eilandje lag op afstand en bereikbaar via een lange loopbrug. Na een verkenningsronde samen met Chouffe en de diverse kennismakingen, spullen uitladen en bespreken wat er nog gedaan moet worden.

Er moest nog van alles gebeuren, de mobiele brouwerij moest nog gehaald worden en het waterfilter nog afgebouwd. De brouwerij ophalen was de meest gemakkelijke klus en was zo geklaard. Het opbouwen van het filter was een grotere uitdaging, maar de schouders eronder en vooruit met de geit. Het waterfilter was iets groter geworden, het leek meer op een watertoren met de bijna zes meter hoogte. Het water moest opgepompt worden uit de Sloterplas met een handpomp, verder zou de zwaartekracht zijn werk doen. De pomp was gloedje nieuw en dus nog nooit gebruikt. Het viel niet mee om de pomp aan de gang te krijgen, na het nodige onderzoek bleek de pomp afgesloten met kartonnetjes te zijn tegen vuil. Toen dat verholpen was het water zo boven in de bak. Helaas lekte de bak, water er weer uit, de kitspuit erbij, wachten en opnieuw proberen, gelukt! Helaas bleek even later de pomp een flinke slok zand te hebben aangezogen, pomp uit elkaar, schoonmaken, slag aanpassen, opnieuw proberen, en opnieuw succes! Na een lange dag vol uitdagingen waren we zover dat de waterfiltertoren aan de gang was met water zuiveren voor onder andere het brouwen en de keuken.

 

De keuken was een geheel openlucht keuken. Gestookt op diverse houtvuren, potten in de grond als koelkast en een gestampte-aarde-oven, een ‘fornuis’ van klei en op hout gestookt. Wat kon de kok geweldig koken en dat met minimale voorzieningen. Er is nog zo veel meer over te schrijven, … Een geïmproviseerd damestoilet was in de bosjes van het eiland met een wc-rol aan een tak. Van de heren werd verwacht elders op het eiland een geschikte boom te zoeken.

Op vrijdagavond is het festival officieel geopend en werd een deel van het Sloterplas Blond geserveerd aan de curator, de wethouders cultuur en vele anderen van Amsterdam. Het werd alom gewaardeerd, wat een mooie frisse, volle en hoppige smaak en dat met maar 3,5%. Van het water hier uit de plas? Ja.

De tent opgezet, we bleven slapen op het eiland. Een heel weekend zonder stromend water, elektriciteit en gas. Dat was ook een van de essenties, de stadsmens opnieuw dicht bij de natuur en aangewezen op hetgeen wat er is.

De volgende morgen een frisse duik in de plas als douche en ontbijten, maar wat. Geen ontbijt, ik heb maar een biertje genomen, maar hier ga je ’s morgens vroeg toch wat rare dingen van zien. Gelukkig is toen voor ontbijt gezorgd door Henriette, we konden de dag weer aan! Als eerste een gat gegraven voor onze ‘koelkast’, een speciekuip met een deksel, water erin en een blok ijs. Werkte perfect en bleef echt heel lang koel. Daarna het brouwen opgestart. Heb ik die dag gebrouwen met de installatie van Henriette terwijl zij vooral veel mensen te woord stond over het project, er was nog zoveel meer dan het bierbrouwen. Het bier zou opnieuw iets speciaals worden. Een amberkleurig bier, niet al te bitter en met distelwortels die ter plaatse gestoken waren. Wat zou dat worden? Geen idee, we hebben eerst maar eens wat distelworteltjes geproefd. Of we goed gemikt hebben? Dat weten we over een paar weken.

Tijdens het brouwen nog een korte lezing gegeven over bierbrouwen en een bierproeverij met het Sloterplas Blond met uiteraard het verhaal waarom dit bier. Vele verbaasde gezichten over het gebruikte water en brouw je zo bier, nooit geweten!

In de loop van de dag is een goede vriend van mij langs gekomen, hij test o.a. auto’s, ik had hem uitgenodigd. Ook hij vond het bier en de plek fantastisch en zou ’s avond terug komen voor de gezelligheid. En dan kon ik een rondje maken in de auto die hij te testen had. Ik nam eerst opnieuw een duik in de plas en maakte me gereed voor een ritje in een heel leuke auto, de Nissan 370Z roadster, 3,7 liter V6, 300+ pk. Ja, dat doet een mens goed om even te kunnen planken. In minder dan 6 seconden naar de 100, 200 km/uur en nog 2 versnellingen over. En wat een fantastische wegligging en handeling! Wat een ontlading na de zware dag werken op het eiland en toen eindelijk tijd om een biertje nuttigen.

Bij terugkomst speelde er een bandje en was er een kampvuur aangelegd. De kok en anderen hadden oesters klaargemaakt en die waren lekker! Na de nodige uren vermaak en bier, kwam de moker slaap en ben knock-out gegaan. Uit betrouwbare bron heb ik vernomen dat ik als een grizzly beer heb liggen snurken naast het vuur, tot groot vermaak van de andere aanwezigen.

Zondag was een rustige dag en wat hand en spandiensten gedaan bij diverse festivaldeelnemers. Een korte evaluatie, voorzichtig onszelf een schouderklopje gegeven en vooral een heel tevreden gevoel. Als afsluiter een rondvaart op het vlot van versgekapte boomstammen. Even bezinning midden op de plas. Op een auto-accu speelde de platenspeler er oude platen; wat een mooi geluid!

Nog een laatste keer klinken we de glazen, wat kan het leven mooi zijn!

Henriette Waal en Herman Beeke

Terug naar overzicht