Terug naar overzicht

”Romantik und Realiteit” op de hopboerderij in Tettnang

oktober 2010
Door: anoniem

”Romantik und Realiteit” op de hopboerderij in Tettnang

Tijdens onze wandelvakantie in het Oostenrijkse Andelsbuch hebben we een zijsprongetje gemaakt naar de hopstreek Tettnang bij Friederichshaven aan de Bodensee.

Zo presenteert het hopmuseum van Tettnang zich. Met uitzicht op de Bodensee liggen daar de hopvelden in een glooiend landschap. Appel- en perenboomgaarden wisselen de hopvelden af. Ook frambozen, aardbeien, rode, zwarte bessen en pruimen worden er geteeld.

Te midden van de hopvelden ligt de hopboerderij.

Rond de moderne tractoren en de oogstmachine is het hopmuseum uitgestald. Zo wordt terug gekeken op de nostalgie van de hopteelt. Ook vind je in het museum de ontwikkeling van het brouwen en het belang van bier vanaf de Steentijd tot heden een plaats. Natuurlijk wordt uitgebreid aandacht geschonken aan het Deutsche Reinheitsgebot.

Verduidelijkt wordt wat hop doet in bier. Humulon- en lupulonzuren zorgen voor de bitterheid. Etherische oliën zorgen voor het aroma. Verder zorgen de polyphenolen voor de houdbaarheid en de schuimstabiliteit.

Ook wordt stil gestaan bij de levendige handel in hop die wereldwijd plaats vindt. Hop wordt verhandeld als hopbellen (samen geperst in balen), in pellets (vermalen en diepgevroren geperst) en als hopextract (geëxtraheerd en onderdruk met koolzuur verwarmt als siroop) in blikken gedaan.

De hopplant Humulus lupulus

Familie van de Cannabis. Komt in de natuur voor aan randen van bossen en beken. Groeit in Europa en nabije Oosten. Heeft het overgangsklimaat nodig waar wijnbouw en tarwe voorkomen. Bodemgesteldheid: wortel doorlatend zijn tot 2 m diep en de bodem moet een goede water doorlaatbaarheid hebben. Bodemsoort: lemig zand. Levensduur van de hopplant; 50 jaar en meer. Groei-eigenschap: rechtsdraaiend (kan 30 cm groeien in een etmaal) wordt tot 8 meter hoog. Alleen de vrouwelijke planten worden gebruikt. Zij worden vermeerderd door stekken. Per hectare zijn 4000 planten nodig die op 1,5 meter afstand worden geplant. 99% wordt toegepast voor de brouw. Ook toepassing in de farmacie, cosmetica en als decoratie.

De Tettnanger hop is een zeer nobele Duitse aromahop, veel gebruikt bij lagerbieren. Heeft een mild, kruidig aroma en een fijne, delicate smaak. Weinig hopvelden, wat hem wegens de lage opbrengst soms duurder maakt. Alfazuurgehalte: 3,0 - 5,0%. Vindt ook zijn toepassing in veel Weizenbieren.

 

Het opkweken

Hop snijden in april. De eerste opschot wordt afgesneden. Vroeger met de hand nu machinaal. Pas van af mei mogen per klimdraad 3 gezonde uitlopers gaan klimmen. In mei en juni is het mesten geblazen voor de hopboer. Vroeger was dat koemest nu is men overgestapt op kunstmest.

 

Van mei tot en met augustus moet de hopboer alert zijn op het bestrijden van luis en schimmel. Vroeger waren dat middelen als koperkalk, nicotine en zwavel. Nu zijn dat milieuvriendelijk organische preparaten.

 

Het oogsten

Vroeger werd op natuurlijke wijze gedroogd wat veel brandgevaar met zich meebracht en wat dagen duurde.

Nu gebeurt dat met moderne lopende band systemen ”Hopfenpflückmaschine” die na enkele uren al bruikbare hopbellen afleveren.

Het hopmuseum is verder voorzien van een mooie Wirtschaft. Waar naast een fris Kellerbier of Weizen smakelijke Swäbische gerechten worden geserveerd.

Aansluitend is het mogelijk het Hopfenpfad  (4 km) te wandelen of een fietstocht (42 km) te maken passend bij dit thema.

De wandeling is ingericht als leerpad waar steeds iets over hop en over het brouwen van bier wordt toegelicht.

 

Aan het eind van de wandeling lukte het mij om in gesprek te komen met een hopboer. Op de vraag of ik een stekje mocht, wroette hij meteen een dikke wortel uit de kleiachtige bodem. Deze wortel is nu aan het wennen aan de Prinsenbeekse zandige grond.

 

Hopelijk kan ik komend voorjaar Tettnanger hop aan mijn hopplantage toevoegen.

Meer info over het hopmuseum www.hopfenmuseum-tettnang.de

 

Wim van den Kieboom, huisbrouwer en hopteler

 

Terug naar overzicht