Van vrieskist naar thuistap

VAN VRIESKIST NAAR THUISTAP

Brew Your Own & Zymurgy

Een van de (zeer weinige) voordelen van het secretaris zijn is het feit dat je hierboven genoemde bladen als eerste in handen krijgt. In het laatste nummer van BYO stond een leuk artikel van Bjorn Jansson die op een vrij simpele manier een vrieskist om heeft gebouwd tot huisbrouwtap! In eerste instantie wilde ik het artikel opsturen om het door een van onze “vertalers” te laten vertalen. Na het artikel te hebben gelezen was mijn interesse gewekt en ging ik het internet op om daar eens te kijken wat er over dit soort tapinstallaties te vinden was. Als snel bleek dat Bjorn niet de eerste thuisbrouwer was die een diepvriestap heeft gebouwd. Onderstaand artikel is afkomstig van de Amerikaanse thuisbrouwer Mike Beer. Ik heb de maten en prijzen omgerekend naar Europese begrippen. De onderdelen die hieronder genoemd worden zijn verkrijgbaar via internet. Kijk bijvoorbeeld maar eens op de site van onze adverteerder Brouwland (www.brouwland.com) of de Kegconnection (www.stores.kegconnection.com) Daar is van alles te koop! Een vrieskist koop je voor een prikkie tweedehands via Marktplaats of nieuw voor iets meer dan € 200 bij Wehkamp een gloednieuwe White Knight WK 1541 vrieskist van 200 liter.

De Chest Freezer Kegerator van Mike

De oorspronkelijke diepvrieskist die ik gebruikte voor het bouwen van mijn eerste diepvriestap heeft het uiteindelijk toch nog snel begeven. De nieuwe die ik kocht via de club van Sam is ongeveer 25 mm smaller dan het vorige model. Ik kan nog steeds vier vaatjes in de diepvriezer kwijt, maar het is allemaal wel wat krapper dan voorheen. Terugkijkend zou ik vermoedelijk wat langer hebben rond gekeken voor een ander model vrieskist met iets meer ruimte. Kijk maar eens op internet of op deze forumpost voor verschillende modellen van diepvrieskisten en kijk hoeveel vaatjes er in de vriezer passen:

http://www.homebrewtalk.com/f35/sizing-your-chest-freezer-corny-kegs-75449/#post790572

Sanyo koelkasttap

Na het bouwen van de Sanyo koelkasttap (links op bovenstaande foto) en het veelvoudig gebruik hiervan, besefte ik dat ik in de toekomst een grotere verscheidenheid van bieren op tap nodig had. Ik deed een klein onderzoek op het Northern Brewers Forum, evenals sommige Google zoektochten om voorbeelden te vinden van de tap die ik wilde gaan bouwen. Uiteindelijk kocht ik een 200 liter diepvrieskist bij Sam Club voor € 130 waar 4 vaatjes bier redelijk goed inpassen. Als je niet helemaal zeker bent hoeveel vaatjes in jouw vrieskist passen knip dan een paar kartonnen modelletjes ter grootte van de bodem van een fust en plaatst deze op de bodem van de diepvries om te kijken hoeveel vaatjes er in jouw vrieskist passen. In het begin twijfelde ik nog tussen twee verschillende methoden voor het bouwen van een diepvrieskisttap. Het eerste ontwerp bestond uit twee tapzuilen met twee kranen op elke zuil. Hiervoor was het nodig om gaten te boren in het deksel van de vrieskist en zou het nodig zijn om de beide tapzuilen vanaf onder met hout te verstevigen. De andere optie is een houten “kraag” die tussen het deksel en de bovenkant van de vrieskist wordt gemonteerd. De kranen kunnen dan door de houten “kraag”” worden gemonteerd en er is geen permanente schade aan de diepvrieskist. Ik koos de tweede methode omdat dit voor mij de meest logisch weg leek om over te gaan tot het bouwen van een diepvrieskisttap. Bijkomend voordeel is dat de diepvrieskist te allen tijden weer in de originele staat kan worden teruggebracht. Hieronder een overzicht van onderdelen met bijbehorende prijzen waar ik uiteindelijk de diepvriestap mee heb gebouwd:

Nadat ik de diepvrieskist had uitgepakt, verwijderde ik het deksel en mat de hoogte op zodat ik kon beginnen met er een houten “kraag” op te maken om de tapkranen in te kunnen monteren. Ik besloot dat ik planken van 2 bij 15 cm zou gebruiken om mijn “kraag” te bouwen. Mijn eerste poging om de “kraag” te maken was niet zo’n succes. Ik probeerde met 45 graden verstek verbinding om de “kraag” een wat mooiere aanblik te geven, maar mijn verstekbak moet helaas niet goed zijn geweest want mijn “kraag” bleek uiteindelijk heel erg scheef. Nadat ik er een nachtje over had geslapen, ging ik terug naar de bouwmarkt en liet daar voor mij het hout op maat zagen zodat ik thuis niet zou hoeven rommelen. Toen ik huis arriveerde kwam ik erachter dat 2 van de planken te kort waren gezaagd, zodat ik nog een keer terug moest naar de bouwmarkt aan de andere kant van de stad!

Ik klemde het hout met lijmtangen vast en gebruikte twee 50 mm lange schroeven op elk hoekverbinding om het geheel goed vast te houden. Ik had eigenlijk houtlijm moeten gebruiken, maar deed dit helaas niet. Nadat ik de “kraag” had geschuurd en de hoeken goed had afgerond, bracht ik twee maal een laag beits aan. Hieronder een paar afbeeldingen van de “kraag” tijdens het droogproces.

Nadat de “kraag” was opgedroogd, plaatste ik deze boven op de diepvrieskist om er zeker van te zijn dat deze precies vierkant en haaks was. Hierna legde ik een dikke kraal van siliconenkit op de bovenrand van de diepvrieskist en plaatste daar de “kraag” boven op en drukte het geheel stevig aan met een paar halters en een munitiekist. Om een goede afdichting en isolatie te verzekeren, gebruikte ik ook siliconenkit om op alle naden tussen de houten “kraag” en de bovenkant van de diepvrieskist goed af te dichten. Omdat een aantal mensen op het Northern Brewers Forum hadden verklaard dat zij last hadden van roestvorming in de metalen naden aan de binnenkant van de diepvrieskist, kitte ik ook deze naden af met siliconenkit.

Zodra de siliconenkit (na 24 uur) was uitgehard, plaatste ik het deksel van de vrieskist op de “kraag” en schroefde de scharnieren vast met 25 mm lange houtschroeven (zie foto’s). Door de houten “kraag” was de binnenruimte van de vrieskist 15 cm hoger geworden en had ik plek gecreëerd om de tapkranen te bevestigen.

Nu de diepvrieskist steeds meer op mijn uiteindelijke doel begon te lijken, wilde ik zo snel mogelijk de kranen gaan monteren. Ik besliste waar ik de gaten in de houten “kraag” ging boren. Om te voorkomen dat ik bij het tappen van een pint te veel moest bukken, boorde ik de gaten zo hoog mogelijk. Om de tap op een nog betere hoogte te brengen wil ik later een houten opzet gaan maken en daar de tapkist op gaan zetten. Ik gebruikte een boor van 22 mm om de gaten door de houten “kraag” te maken. Hierdoor paste de draadnippels waarop de tapkranen gemonteerd zitten perfect!

Nadat ik goed had gemeten boorde ik de gaten in de houten “kraag”, hierna stak ik de draadnippels door het gat en bevestigde de tapkranen. Indien ik het nog eens opnieuw zou moeten doen, zou ik langere draadnippels gekocht hebben om zo meer schroefdraad te hebben voor het steviger monteren van de tapkranen. Om te kijken hoe het uiteindelijke project er uit zou gaan zien monteerde ik een paar taphandels op de tapkranen.

Hierna kwam de CO₂-opstelling. Omdat ik met 4 fustjes wilde gaan werken gebruikte hiervoor een verdeelstuk met 4 aansluitingen dat ik vond bij de firma MoreBeer. Mijn voorkeur ging eigenlijk uit naar een verdeelstuk met 5 aansluitingen maar deze was helaas niet verkrijgbaar. Een extra CO₂ aansluiting is altijd handig om vlug een vaatje met CO₂ te vullen of om reinigingsvloeistof door de slangen te drukken. Voor mijn CO₂-slangen gebruikte ik blauwe slang met een diameter van 8 mm van de firma The Beverage Factory. Ik ging er vanuit dat 1,5 meter slang voldoende zou zijn voor elk vaatje. Een probleem waar ik ook nog tegen aan liep was het feit dat de slang een iets grotere diameter had dan de snelkoppelingen die ik hier aan moest monteren met behulp van slangenklemmen. De slangenklemmen die ik had gekocht bij Menards waren niet van de beste kwaliteit. Met een wat steviger type lukte het me uiteindelijk wel om de boel dicht te krijgen.  Een bijkomend voordeel van een houten “kraag” was het feit dat ik hierdoor hoogte won in de vrieskist en hierdoor mijn 5 kg CO₂ fles rechtop kon staan!

Nadat de slangen voor de CO₂ geïnstalleerd waren, bevestigde ik de (doorzichtige) bierslangen aan de slangtule van de snelkoppeling en de tapkraan. Omdat de slangtule iets groter waren dan de binnendiameter van de slang heb ik deze eerst even verwarmd met heet water. Hierdoor kon ik de slang makkelijker over de slangtule schuiven. Ik gebruikte ongeveer 1,5 meter slang voor elke tapkraan en stelde de druk van de CO₂ in ongeveer 0,8 bar. Hierdoor was het systeem mooi in balans.

Aangezien ik niet wilde dat mijn bier in de diepvrieskist ging bevriezen, was het noodzakelijk om een thermostaat te installeren. Nadat ik de bevestigingsgaten op de achterzijde van de thermostaat had overgenomen op de “kraag”, zette ik deze vast met behulp van 4 houtschroeven. Ik boorde hierna een gat in de “kraag” om de voeler van de thermostaat naar binnen te voeren. Zorg er wel voor dat de voeler de wand van de vrieskist niet raakt! Nadat ik de voeler had geplaatst, gebruikte ik wat siliconenkit om op het gat hermetisch van de buitenlucht af te sluiten.

Nu dat alles was geïnstalleerd bracht ik de installatie naar zijn definitieve locatie en stelde de temperatuurregelaar af op 4 graden Celsius. Ik schakelde de stroom in en de compressor sloeg meteen aan. De ruimte in de diepvrieskist koelde heel snel af en bereikte al snel ook de ingestelde temperatuur. Ik had al 5 vaatjes bier klaar staan om in de diepvries te zetten. De keus viel uiteindelijk op volgende 4 bieren: Goldings Stout, Winter Warmer, Belgium Strong Ale en een Brown Ale. Nadat alle vaatjes in de vrieskist waren geplaatst sloot ik de CO₂ aan. Ik vulde een half vaatje met Idophor reinigingsmiddel en spoelde daarmee alle bierleidingen zodat ze klaar waren voor gebruik. Nu hoefde ik enkel nog maar te wachten!

Mike Beer

Bron: http://www.mikebeer.net, vertaald en bewerkt door Huub Soemers