Terug naar overzicht

Filter, koeler en beluchter in één apparaat

oktober 2020
Door: Huub Soemers

FILTER, KOELER EN BELUCHTER IN EEN APPARAAT

Toen ik op aanraden van mijn vrouw met mijn brouwerij eenmaal uit de keuken was vertrokken, vond ik het moeilijk om 20 tot 40 liter wort op de ideale gistingstemperatuur te krijgen. Bovendien vergat ik na een lange brouwdag vaak mijn zuurstoffles klaar te zetten en haatte ik het om alle verschillende onderdelen afzonderlijk te reinigen en te ontsmetten.

Ik heb in een vroeg stadium geïnvesteerd in een goede kwaliteit plaatkoeler (Blichmann Therminator™) om te proberen een efficiënte koeling te bereiken. De doorstroming ervan werd echter ernstig belemmerd door de hoeveelheid warme trub onderin mijn brouwketel, ondanks het feit dat een krachtige pomp het er doorheen probeerde te drukken. Het plaatsen van een inline trub-filter leek het antwoord, maar zelfs de beste versie die ik tegenkwam (Brewers Hardware's Wort Strainer) was nog steeds ongeveer halverwege het koelproces verstopt. Iets in mijn proces moest worden aangepast omdat ik wist dat ik niet de enige was die een platenkoeler gebruikte.
Mijn oplossing was om aan het einde van elke kooksessie een whirlpoolstap toe te voegen, om verschillende redenen. Ten eerste, het is een gunstige tijd om bv kruiden en suikers en aroma hop toe te voegen en ten tweede, en het belangrijkste, het creëert een mooie centrale kegel van trub die niet wordt aangezogen in de aanvoer buis van de pomp.

Ik had mijn oplossing, nu moest ik nog een manier vinden om het allemaal samen te voegen in een enkele unit, zodat het einde van het brouwproces wat praktischer werd.

Mijn “Worterator” zorgt ervoor dat alle laatste stappen van het brouwproces op een handige wijze verlopen, zodat het koelen, beluchten, reiniging en steriel maken van het wort vlekkeloos verloopt.
Hoewel ik het niet in mijn onderdelenlijst heb vermeld, moet u ervoor zorgen dat uw waterkoker de juiste configuratie heeft om een laminaire (rustige) stroming van het wort mogelijk te maken om de whirlpool te creëren. Met andere woorden, u wilt zo min mogelijk turbulentie in de beweging van de whirlpool. U kunt de componenten om dit mogelijk te maken eenvoudig vinden bij veel zelfbouwers bureaus als uw ketel nog niet geconfigureerd is of u kunt de "Whirlpool aansluiting" zien in de uitgave van januari-februari 2019.
Mijn “Worterator” unit wordt aangedreven door een eigen exclusieve pomp. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat ik mijzelf niet verbrand op hete fittingen tijdens het brouwproces. Aangezien ik een voorkeur heb voor Tri-Clamp koppelingen, is het openen en vastdraaien van hete klemmen niet mijn favoriete bezigheid. Ik heb de pomp in de buurt van de voet van de standaard geplaatst om te voorkomen dat ik moet hevelen om de vloeistof te laten stromen. De pomp voert dan het wort naar de ketel waar de whirlpool ontstaat. Door aan de sanitaire driewegklep te draaien, leid ik het debiet gemakkelijk om naar de filter-koeler-beluchtingsunit. Ik heb ervoor gekozen om de meeste componenten te kopen omdat ik de voorkeur geef aan Tri-Clamp koppelingen, maar het kan net zo goed geconfigureerd worden met andere koppelingen of roestvrijstalen NPT-buis. Hieronder staan de bronnen voor mijn hardware.

Materialen:
- Platenkoeler (ik heb de Blichmann Therminator™)
- Hoge temperatuur pomp (ik heb een Chugger)
- Tri-Clamp koppeling wortfilter (Brewers Hardware)
- Tri-Clamp koppeling driewegklep (Brewers Hardware)
- Tri-Clamp koppeling pompkop (Brewers Hardware)
- Inline zuurstofvoorziening (Ss Brewtech)
- Tri-Clamp koppeling thermometer (Ss Brewtech)
- Roestvrijstalen kogelkraan (MoreBeer!)
- ¾-in. Pvc-buizen (lokale ijzerhandel)

Schoonmaken: Op het einde van het brouwproces sluit ik gewoon de watertoevoer aan op de wort uitgang van de koeler en spoel alles zeer grondig door. Vervolgens kan ik doorgaan met de reiniging van de brouwerij door de kookketel te vullen met PBW-schoonmaakmiddel en alles goed door te spoelen. Ik heb me voorgenomen om het apparaat af en toe uit elkaar te halen, omdat er zich aan de driewegklep en de filter nog steeds verontreinigingen vastklampen.
Reinigen: De unit kan worden gereinigd met behulp van de pomp om het reinigingsmiddel naar keuze uit een emmer (of ketel) door de hele opstelling te pompen.

  1. Het bouwen van het frame
    Ik heb ervoor gekozen om PVC te gebruiken omdat het erg makkelijk is om mee te werken. Bovendien is het goedkoop, waterdicht, licht van gewicht, en gemakkelijk te snijden en te vervormen. De belangrijkste reden voor mijn keuze voor PVC was het feit dat ik makkelijk mijn ontwerp zou kunnen aanpassen, zonder alles te hoeven weggooien. Ik begon met het opbouwen van de bodem waar de pomp moest komen. Een eenvoudige PVC-lay-out met een multiplex platform erop geschroefd diende als basis voor de pomp en zorgde voor enige extra stijfheid van de PVC-constructie. Vervolgens heb ik de lengte van de wortfilter gemeten om ervoor te zorgen dat het filter met zo weinig mogelijk buizen naar de koeler zou worden geleid. Ik koos ervoor om de pomp aan te sluiten op een spatwaterdichte buitenschakelaar om de pomp te bedienen en monteerde een extra lange snoer zodat ik het apparaat overal in de brouwerij kon gebruiken.
  2. De koeler
    Filter_en_zo_in____n_afb__1
    Toen ik eenmaal een juiste hoogte had bepaald, bouwde ik een ander (iets kleiner) multiplex platform om de platenkoeler aan te bevestigen. Het platform is een eenvoudige PVC-constructie met het multiplex er direct op geschroefd. De aansluitingen van de platenkoeler zijn zeer compact bij elkaar gebouwd, waardoor er weinig ruimte is voor vingers bij het (los)maken van de aansluitingen. Daarom heb ik gekozen voor snelkoppelingen voor de waterzijde, zodat ik de beide wateraansluitingen (in & uit) gemakkelijk kon los of vastklikken. Voor de wort-uitgang heb ik gekozen voor een roestvrijstalen 90° bocht van de uitgang van de platenkoeler naar de debietregelklep. Hierdoor staat deze regelklep op een handige hoogte die gemakkelijk door mijn grote handen te bedienen.
  3. Inline beluchter
    De Ss Brewtech inline beluchting set wordt geleverd met alle benodigde componenten direct uit de doos, met uitzondering van een thermometer. Doordat de regelklep is voorzien van een Tri-Clamp koppeling is het apparaat op een perfecte plaats gepositioneerd waar het gemakkelijk te zien is tijdens het gebruik. Door het toevoegen van een PVC "houder" voor de lucht-cilinder blijft deze dicht in de buurt voor een snelle aanpassing van het zuurstofgehalte (zoals te zien is door het kijkglas). Tot slot kan ik met behulp van een thermometer die aan de bovenste Tri-Clampkoppeling is toegevoegd, de doorstroming van het wort door de koeler heel precies regelen.
    Filter_en_zo_in____n_afb__2
  4. De indeling
    De uitgang van de inline beluchting set wordt zodanig ingesteld op een hoogte zodat het wort met behulp van de zwaartekracht gemakkelijk naar het gistingsvat stroomt. Ik kan het wort ook actief naar mijn grotere gistingsvat van 77 liter "verpompen" als dat nodig is. Dit om te voorkomen om zware fermentoren vol met wort door mijn brouwerij heen te moeten verplaatsten of tillen.
  5. Het mobiel maken
    Een PVC-handgreep over de bovenkant die de twee zijden van het platform met elkaar verbindt, biedt een plek voor twee zuurstoftanks, maar ook een manier om de hele unit rond te verplaatsen wanneer en waar het nodig is. De hele unit (leeg) weegt minder dan 11 kg. Ik denk dat ik in de toekomst wielen aan de onderkant ga aanbrengen om het apparaat gemakkelijk te verplaatsen
  6. Gebruik van de Worterator
    Filter_en_zo_in____n_afb__3
    Aan het einde van het kookproces open ik de vlinderklep van de kookketel en laat ik het wort naar beneden stromen naar de ingang van de pomp. Om er zeker van te zijn dat de driewegklep het wort in de juiste richting stuurt, zet ik vervolgens de pomp aan om de whirlpoolcyclus te starten. Na afloop van de whirlpoolcyclus draai ik de driewegklep naar een andere stand zodat het wort naar de koeler wordt geleid. Doordat alle bedieningselementen (waterstroom, wortstroom, zuurstofstroom, enz.) binnen een paar centimeter van elkaar liggen, is het hele bedieningsproces heel eenvoudig.

Geschreven door Ben Hamlin, vertaald en bewerkt door Huub Soemers.
Terug naar overzicht